NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, GIÁM SÁT VÀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THUỐC, MỸ PHẨM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ GIANG

Trong những năm qua, cùng với sự nỗ lực cố gắng, khắc phục mọi khó khăn của tập thể cán bộ viên chức trong đơn vị, công tác quản lý chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm, hoạt động kiểm tra, lấy mẫu kiểm nghiệm được triển khai tới các cơ sở phân phối, lưu thông trên địa bàn toàn tỉnh, đặc biệt là các cơ sở vùng sâu vùng xa. Với mô hình hoạt động của Trung tâm gồm có: 01 phòng chức năng và 04 phòng chuyên môn với các phòng Hóa lý - Vật lý, phòng Đông dược - Dược liệu,  phòng Thực phẩm, phòng Sinh vật - Vi sinh vật - Mỹ phẩm. Thực hiện kiểm nghiệm các mẫu thuốc tân dược, đông dược, dược liệu, mỹ phẩm, thực phẩm trên địa bàn toàn tỉnh.

Để thực hiện tốt công tác chuyên môn hàng năm Trung tâm đều cử các cán bộ tham gia tập huấn cập nhật, nâng cao trình độ chuyên môn tại Viện kiểm nghiệm thuốc Trung ương và học tập, trao đổi kinh nghiệm tại Trung tâm Kiểm nghiệm các tỉnh bạn. Bên cạnh đó, đơn vị còn tăng cường đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ là các kiểm nghiệm viên và kỹ thuật viên về tiêu chuẩn thực hành tốt phòng thí nghiệm theo GLP-WHO và ISO/IEC 17025:2017 và các kỹ thuật cao trong phân tích dụng cụ…Chính vì vậy, đội ngũ cán bộ của Trung tâm được đào tạo bài bản, trình độ chuyên môn phù hợp, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.

Đến nay, hoạt động kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm tại Trung tâm đã thực hiện được các kỹ thuật kiểm nghiệm cơ bản đối với yêu cầu của Trung tâm tuyến tỉnh như: Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC); quang phổ tử ngoại khả kiến UV-VIS; quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS); chuẩn độ đo điện thế, đo pH; thử độ hòa tan thuốc viên, độ tan rã viên nén, viên nang; định lượng kháng sinh bằng phương pháp vi sinh vật; xác định nhiễm khuẩn của thuốc uống; xác định độ vô trùng thuốc tiêm; thử chí nhiệt tố, chất gây sốt trên súc vật; thử độc tính cấp, độc tính bất thường đối với các bài thuốc y học cổ truyền; phương pháp sắc ký lớp mỏng và các phương pháp phân tích khác, các kỹ thuật trên ứng dụng để kiểm tra chất lượng các mẫu thuốc, mỹ phẩm và một số chỉ tiêu của thực phẩm như mật ong, chè, nước ...

Đo độ hoà tan của thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khoẻ dạng viên

Cùng với đó, Trung tâm thường xuyên kiểm tra chất lượng các mẫu thuốc nghi ngờ, các mẫu thuốc theo định hướng của viện kiểm nghiệm thuốc TW ở các trạm y tế, quầy thuốc, nhà thuốc thuộc tất cả các huyện, xã trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2020 đến tháng 7/2022 Trung tâm đã thực hiện kiểm nghiệm 1.924 mẫu, trong đó phát hiện 06 mẫu không đảm bảo chất lượng gồm 04 mẫu thuốc tân dược (01thuốc giả, 03 kém chất lượng), 01 mẫu thực phẩm bảo vệ sức khỏe, 01 mẫu mỹ phẩm). 100% các mẫu đều đảm bảo chính xác kết quả đánh giá các chỉ tiêu theo tiêu chuẩn kiểm nghiệm. Có thể nói thuốc phòng và chữa bệnh cho con người được coi là loại hàng hóa đặc biệt bởi thuốc ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và tính mạng con người. Vì vậy, tăng cường kiểm tra chất lượng các mẫu thuốc đa thành phần, các mẫu đông dược, mỹ phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng trên địa bàn nhằm hạn chế thuốc giả là nhiệm vụ quan trọng được Trung tâm đặt lên hàng đầu. Hoạt động kiểm tra, giám sát, lấy mẫu trong năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022: được 366/350 lượt cơ sở y tế so với kế hoạch đề ra, tăng 36 lượt so với năm 2020 (330 lượt), bao gồm: 11 doanh nghiệp; 118 cơ sở khám chữa bệnh; 224 quầy thuốc, nhà thuốc; 01 cơ sở khác. Qua kiểm tra các cơ sở y tế cơ bản chấp hành tốt công tác quản lý chất lượng, cụ thể : Các cơ sở đều có kho, quầy thoáng mát, diện tích đảm bảo theo quy định; thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe có nguồn gốc rõ ràng, có sổ sách ghi chép đầy đủ.

Hiện nay các mẫu thuốc đông dược, đa thành phần, mỹ phẩm, thực phẩm trên địa bàn (nước sinh hoạt, nước uống đóng chai, rượu, chè, các chất cấm trong thực phẩm...) chưa được kiểm tra chất lượng thường xuyên, còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người; người dân và các đơn vị trên địa bàn có nhu cầu kiểm tra chất lượng đều phải gửi về tuyến Trung ương gặp nhiều khó khăn và chi phí đắt, trong khi Trung tâm Kiểm nghiệm có đủ nhân lực kiểm nghiệm nhưng thiếu thiết bị phân tích như sắc ký lỏng hiệu năng cao, sắc ký khí, máy quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS có lò graphite…

Trung tâm Kiểm nghiệm Hà Giang xác định kim loại nặng trong mỹ phẩm, thực phẩm bằng máy quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS

Ông Nguyễn Đức Thuận - Giám đốc Trung tâm Kiểm nghiệm cho biết: “Lĩnh vực kiểm nghiệm hiện nay mới chỉ tập trung thực hiện các mẫu thuốc đơn thành phần, các mẫu thuốc đa thành phần chưa thực hiện được nhiều; về mỹ phẩm, thực phẩm nhiều chỉ tiêu chưa thực hiện được do vậy không thể kết luận về chất lượng các mẫu kiểm nghiệm theo quy định. Nguyên nhân do thiếu trang thiết bị phục vụ công tác chuyên môn,  một số thiết bị được cấp do sử dụng lâu năm đã xuống cấp, hỏng hóc chưa được mua bổ sung, thay thế. Mặc dù còn nhiều khó khăn, trong thời gian tới Ban Giám đốc Trung tâm vẫn tiếp tục động viên cán bộ, viên chức cơ quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các cơ sở y tế và nâng cao chất lượng kiểm nghiệm các mẫu về thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm trên địa bàn toàn tỉnh; tiếp tục tham gia các đợt Thử nghiệm thành thạo do viện Kiểm nhiệm thuốc TW, Viện an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (ATVSTPQG) tổ chức để nâng cao năng lực kiểm nghiệm; tiếp tục duy trì phòng thí nghiệm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017; triển khai các nguyên tắc, tiêu chuẩn của phòng thí nghiệm đạt chuẩn GLP theo quy định của Luật dược đối với các phòng thử nghiệm thuốc. Qua đó, góp phần bảo đảm an toàn chất lượng thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm lưu hành trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu bảo vệ chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân ngày một tốt hơn”./.