MANG THAI Ở VỊ THÀNH NIÊN



Hiện nay trẻ vị thành niên (VTN) mang thai là một vấn đề xã hội cần được các bậc phụ huynh cũng như người lớn quan tâm vì trong thực tế đa số các trường hợp này đều xảy ra ngoài ý muốn và ngày càng có xu hướng gia tăng. Do đó, phải có những biện pháp chủ động ngăn ngừa vì chúng ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của trẻ VTN, tăng gánh nặng cho gia đình và xã hội.

         Mang thai ở tuổi VTN, sản phụ dễ gặp các nguy cơ dọa sảy, đẻ non. Chưa kể, do cơ thể mẹ chưa phát triển hoàn thiện dễ dẫn đến tình trạng thiếu máu, thai kém phát triển hoặc sinh con thiếu cân, con suy dinh dưỡng cao.

         Khi đối diện với trường hợp trẻ VTN mang thai, việc quyết định tiếp tục cho trẻ mang thai hay chấm dứt thai kỳ là một quyết định khá quan trọng và rất khó khăn đối với trẻ VTN. Vì vậy, cần có sự tư vấn của nhân viên y tế và ý kiến của phụ huynh, người thân trong gia đình.

          Các yếu tố dẫn đến mang thai ở VTN

           Sự thiếu hiểu biết về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, các biện pháp tránh thai… Thiếu tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS). Quan hệ tình dục không chuẩn bị, không mong muốn. Quan hệ tình dục trước hôn nhân, sống thử trước hôn nhân ngày càng tăng.

          Những nguy cơ có thể gặp khi mang thai ở tuổi VTN

          - Nguy cơ khi tiếp tục giữ thai và sinh đẻ

           Mang thai ở tuổi VTN ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, nguy cơ tử vong mẹ vẫn còn cao so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Mẹ dễ bị thiếu máu, tiền sản giật, đẻ non, sẩy thai, chuyển dạ đình trệ, bất tương xứng thai khung chậu. Trong lúc sinh: đẻ khó, dễ phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật.

          Tỷ lệ tử vong trẻ em sinh ra do các bà mẹ VTN trong năm đầu cao hơn so với các bà mẹ sinh con ở tuổi trưởng thành. Con của các bà mẹ vị thành niên thường có tỉ lệ nhẹ cân, bệnh tật và tử vong cao gấp nhiều lần so với con của các bà mẹ tuổi trưởng thành.

           Về mặt kinh tế - xã hội, khi có thai VTN phải gián đoạn việc học hành, khó khăn về kinh tế và không kiếm được việc làm, dẫn VTN vào con đường bế tắc. Hạnh phúc gia đình có thể bị rạn nứt, dễ lâm vào cảnh éo le, ảnh hưởng đến tương lai của VTN. Tỷ lệ ly dị cao, dễ bị phân biệt đối xử. Làm mẹ sớm dễ bị căng thẳng và khủng hoảng tâm lý.

          - Nguy cơ khi phá thai ở tuổi VTN

          Do mặc cảm, xấu hổ nên VTN thường tìm kiếm dịch vụ phá thai không an toàn. VTN thường không biết các dấu hiệu để nhận biết thai nghén, nên không tìm đến cơ sở y tế sớm dẫn đến phá thai to.  Do cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh, tâm lý lại lo sợ nên thủ thuật phá thai ở VTN thường  xảy ra nhiều tai biến hơn ở người trưởng thành. Những ảnh hưởng tâm lý sau phá thai ở tuổi VTN có thể rất nặng nề và kéo dài.

          Hậu quả của việc mang thai sớm ở lứa tuổi vị thành niên

          Khi mang thai ở tuổi vị thành niên dễ dẫn đến các biến chứng do thai nghén như: Dễ bị sảy thai, đẻ non, nhiễm độc thai nghén, làm tăng nguy cơ tử vong mẹ.

          Làm mẹ quá trẻ, cơ thể chưa phát triển đầy đủ dẫn đến thiếu máu, thai kém phát triển dễ bị chết lưu hoặc trẻ thiếu cân, con suy dinh dưỡng cao.

          Đẻ khó do khung chậu chưa phát triển đầy đủ, dễ phải can thiệp bằng các thủ thuật và phẫu thuật.

          Tỷ lệ mắc bệnh tật và tử vong của trẻ sơ sinh ở người mẹ nhỏ tuổi cao hơn nhiều so với các bà mẹ ở tuổi trưởng thành.

          Dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, trong đó có cả HIV/AIDS.

          Làm mẹ sớm dễ bị căng thẳng, khủng hoảng tâm lý, tổn thương tình cảm và thiếu điều kiện tốt trong cuộc sống. Một số bạn gái có thể rất chán nản và cảm thấy bị cách biệt với gia đình và bạn bè.

          Do đó việc ý thức được nguy cơ, hậu quả của việc mang thai sớm sẽ giúp cho trẻ  VTN phòng và tránh được những nguy cơ không mong muốn xảy ra. Hiểu được vấn đề này sẽ  cũng giúp chị em có những hành vi, quyết định đúng đắn mang lại cho bản thân sức khỏe và tương lai. Vì vậy hãy chia sẻ những khó khăn, khúc mắc với những người lớn trong gia đình đặc biệt là người mẹ để nhận được những sự hỗ trợ kịp thời nhất.

Thu Ngân (Soạn)