BỆNH UNG THƯ VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH

Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc phân chia tế bào một cách vô tổ chức và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến nơi xa hay còn gọi là di căn. Không phải tất cả các khối u là ung thư ngoài ra còn có khối u lành tính không lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Có thể dấu hiệu và triệu chứng bao gồm một khối u, chảy máu bất thường, ho kéo dài, không giải thích được giảm cân và một sự thay đổi trong đại tiểu tiện.

Việc sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra 22% số ca tử vong do ung thư. Ngoài ra còn 10% do béo phì, kém ăn, lười vận động và uống rượu quá mức. Các yếu tố khác bao gồm một số bệnh nhiễm trùng, tiếp xúc với bức xạ và ô nhiễm môi trường. Ở các nước đang phát triển, gần 20% bệnh ung thư là do nhiễm trùng như viêm gan B, viêm gan C và nhiễm trùng papillomavirus ở người. Cũng có khoảng 5-10% bệnh ung thư là do di truyền.

Nguyên nhân gây bệnh

Theo Hiệp hội Ung thư Việt Nam, thực phẩm bẩn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ung thư,chiếm tới gần 40% trong số các yếu tố gây ung thư. 80% nguyên do gây ra bệnh ung thư là do môi trường bên ngoài. Thuốc lá là nguyên nhân của trên 30% trong tổng số các loại ung thư bao gồm ung thư phổi. Có tới trên 90% bệnh ung thư phổi có liên quan tới thuốc lá. Bên cạnh đó các loại ung thư khác như khoang miệng, thực quản, thậm chí, ung thư vú, ung thư cổ tử cung ở nữ cũng có liên quan tới thuốc lá. Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, chế độ ăn có quá nhiều chất đạm, mỡ, đặc biệt là mỡ động vật, ít hoa quả và rau xanh và dùng các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các thực phẩm có bảo quản thuốc thực phẩm cũng là nguyên nhân gây bệnh hoặc bị nhiễm các siêu vi viêm gan B,C sẽ dẫn tới viêm gan, ung thư gan. Nhiễm virut HPV thì sẽ gây ra ung thư cổ tử cung, nhiễm vi khuẩn HP thì sẽ gây ra ung thư dạ dày. Khoảng 5 -10% ung thư có liên quan tới yếu tố di truyền.

Chẩn đoán xác định ung thư thường đòi hỏi phải sinh thiết rồi quan sát trên kính hiển vi. Người bị ung thư có thể được chữa trị bằng phẫu thuật, hóa trị liệu hoặc xạ trị liệu. Nếu không được chữa trị sớm, hầu hết các loại ung thư có thể gây tử vong, đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong chính trong những nước phát triển. Hầu hết các bệnh ung thư có thể chữa trị và nhiều bệnh có thể chữa lành, nếu được phát hiện và điều trị sớm.

Triệu chứng của bệnh

Hầu hết bệnh nhân ung thư ban đầu không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng. Khi xuất hiện triệu chứng rõ rệt thường là khi bệnh đã tiến triển trầm trọng. Thông thường, ung thư có thời gian ủ bệnh khá dài, khoảng 10 năm hoặc hơn nữa tùy thể loại ung thư. Do đó cách phòng và điều trị ung thư hiệu quả nhất được khuyến cáo là nên đi khám sức khỏe định kì 6 tháng một lần.

Do ung thư là tập hợp của nhiều dạng bệnh ung thư khác nhau nên triệu chứng của ung thư rất đa dạng và khác nhau ở tùy thể bệnh ung thư. Triệu chứng của ung thư được phân làm ba nhóm chính đó là:

Triệu chứng tại chỗ: các khối u bất thường hay phù nề, chảy máu đau hoặc loét, chèn ép vào mô xung quanh có thể gây ra các triệu chứng như vàng da.

Triệu chứng của di căn: Hạch bạch huyết lớn lên, ho, ho ra máu, gan to, đau xương, gãy xương ở những xương bị tổn thương và các triệu chứng thần kinh. Đau có thể gặp ở ung thư giai đoạn tiến triển, nhưng thông thường đó không phải là triệu chứng đầu tiên.

Triệu chứng toàn thân: Sụt cân, chán ăn và suy mòn, tiết nhiều mồ hôi (đổ mồ hôi trộm), thiếu máu và các hội chứng cận u đặc hiệu, đó là tình trạng đặc biệt được gây ra bởi ung thư đang hoạt động, chẳng hạn như huyết khối hay thay đổi nội tiết tố.

Phòng ngừa ung thư bằng cách:

Trước hết cần tránh các tác nhân sinh ung thư hay thay đổi quá trình chuyển hóa của chúng. Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống nhằm ngăn ngừa các yếu tố gây ung thư hoặc can thiệp bằng y khoa.

Tránh uống rượu quá mức, tích cực hoạt động thể lực và duy trì trọng lượng cơ thể thích hợp có thể góp phần làm giảm nguy cơ một số ung thư. Các yếu tố về lối sống và môi trường khác được biết có ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư (có lợi hay hại) là hoạt động tình dục hay sinh sản, sử dụng hormone ngoại sinh, tiếp xúc với các phóng xạ ion hoá và tia cực tím, phơi nhiễm với hóa chất và nghề nghiệp nào đó, các tác nhân nhiễm trùng.

Nên dùng các loại rau củ quả tươi, trái cây, nhưng phải sạch không có dư lượng thuốc trừ sâu, chất bảo quản. Sau khi sử dụng nồi, xoong, chảo cần phải cọ rửa sạch, để loại bỏ lớp dầu mỡ còn đọng lại ở dụng cụ qua lần dùng sau sẽ dễ tạo nên những độc chất gây ung thư. Khám sức khỏe định kỳ có thể tầm soát, phát hiện sớm một số bệnh ung. Thường xuyên vận động cơ thể, tập dưỡng sinh điều độ nhằm tăng sức đề kháng cho cơ thể, chống chọi bệnh tật nói chung và ung thư nói riêng…